Av. Nihan Güneli
Güneli & Koç Hukuk Bürosu
Fransa, mart ayında internet temelli iletişimi masaya yatırıp Skype’ın ‘telekomünikasyon operatorü’ olarak sayılması konusunda harekete geçti. HADOPI ile para konusunda ne kadar hassas olduğunu gösteren Fransa, haberleşme kanunundaki telefon şirketi tanımına internet temelli iletişimin de girip girmediğini tartışıyor.
Başta Skype olmak üzere internet üzerinden iletişim kurmayı sağlayan internet telefon servislerinin tüm dünyada milyonlarca kullanıcısı var. Kullanıcılarının verilerini toplaması ve bu verileri reklam şirketleri ve kolluk kuvvetleri ile paylaşması sebebiyle zaten eleştirilen Skype, şimdi de telefon şirketlerinin merceğinde. Fransa, Skype’ın acil telefon ve yasal telefon dinleme imkanı sağlamasının bazı durumlarda telekomünikasyon operatorü olarak değerlendirilmesine imkân sağladığı iddiasında oldukça ısrarlı. Bunun yanında, sistemin yalnızca PC üzerinden değil, akıllı telefonlarla da rahatça kullanılıyor olması, kamuya bir ‘telefon’ hizmeti sunduğu kanaatini de güçlendiriyor.
Aslında Fransa’nın derdini tahmin etmek çok da güç değil. Ocak ayında parlementoda kişisel bilgilerin toplanması üzerinden ‘İnternet Vergisi’ alınması teklifi verildi. Fransız medya ve telekomünikasyon şirketleri de internet servislerinin gelir paylaşımı yapmaksızın aynı bağlantıyı kullanarak hizmet vermelerinden şikayet ediyorlar. Fransa, asıl sorunun para olduğunu kabul etmese de, Skype Fransa’da bir kere telekomünikasyon operatörü olarak kaydolduğunda Fransız vergi mevzuatına tâbi olacağından, elde edeceği gelirden vergi vermek zorunda kalacak. Telekomünikasyon şirketleri ise bu tartışmadan oldukça memnun; zira şirketler, uzun süredir başta Skype olmak üzere tüm internet temelli iletişim uygulama ve programlarını haksız rekabete neden olmakla suçluyorlar.
Mevcut AB mevzuatı, Skype ve benzeri internet temelli servisleri telekomünikasyon şirketi olarak değerlendirmese de, Avrupa’da, özellikle mevzuat bakımından, bu konuda bir görüş birliği yok. Özellikle veri güvenliği ve vergi konularında birçok devletin internet temelli servislerle ilgili problemleri var. Türk mevzuatına göre ise, Elektronik Haberleşme Kanunu uyarınca elektronik haberleşme ile ilgili yetkilendirme düzenlemelerini yapmak Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun görevleri arasında. Dolayısıyla da Skype ve benzeri internet temelli servislere dair Türkiye’de verilecek karar BTK’nın inisiyatifinde olacak. Bu kapsamda, özellikle vergi gibi devleti doğrudan ilgilendiren bir konuda olumsuz yanıt çıkma ihtimalinin olmadığı aşikar. Google’a vergi borcu çıkartan, o borcu taksit taksit ödeten devletimizin Skype konusunda da uzun süre sessiz kalmayacağını ve Fransızların açtığı yoldan hızlı adımlarla ilerleyeceğini düşünmek çok da zor değil.