Stuff

Psikiyatrist gözüyle Darth Vader

Fransız psikiyatristlere göre Anakin Skywaler’ın Darth Vader’a dönüşmesinin sebebi, Güç’ün karanlık tarafından ziyade genç adamın psikolojisi…

LiveScience’ın psikiyatristler ile birlikte yürüttüğü çalışması, Anakin’in uzak galaksinin en dehşet verici ikinci adamına dönüşmesinin sebeplerini bilimsel bir şekilde gözler önüne seriyor.

Anakin’in son üçlemenin özellikle ikinci ve üçüncü filmindeki değişimleri ve tavırları, Fransız psikiyatristlerin Sınır Kişilik, bir diğer adıyla Borderline Kişilik Bozukluğu (BDP) hastalığı üzerinde durmalarına sebep oluyor.

Psikiyatristler ayrıca, BPD’nin Anakin’de yol açtığı sert dışa vurumların, onun genç izleyiciler tarafından daha da ilgi çekici bulunmasına sebep olduğunu düşünüyor.

Fransa’daki Toulouse Üniversite Hastanesi’nin psikiyatristlerinden Eric Bui bir Star Wars hayranı ve
iş ile eğlenceyi birbirine karıştırmaktan hoşlanıyor. Bui, serinin Attack of Clones ve Revenge of the Sith filmlerini izledikten sonra, psikiyatri bölümü öğrencilerine Sınır Kişilik Bozukluğu hastalığını anlatırken, aklına sürekli olarak Anakin’in geldiğini söylüyor.

Bui, Anakin hakkındaki akademik tespitlerini bazı meslektaşları ile paylaştı ve konu üzerinde birlikte çalışmaya başladılar. Bu çalışmanın sonucunda, Anakin’e Sınır Kişilik Bozukluğu teşhisi koyarak, bu çalışmayı Amerikan Psikiyatri Derneği’ne sundular.

Bui ve ekibi, Sınır Kişilik Bozukluğu’nda karar kılmalarının sebebini açıklarken, DSM-IV kitapçığında bu hastalığın yer verilen dokuz semptomunun altısının Anakin’de bariz bir şekilde göründüğünü belirtiyor ve psikiyatristlerin bir insana bu tanıyı koyması için yalnzıca beş semptomu saptamalarının yeterli olduğunu hatırlatıyor.

Korkmuş bir çocuk

Psikiyatristlerin saptadığı altı semptom şöyle sıralanıyor: Terk edilmiş ve korkuları tarafından ele geçirilmiş eski bir Jedi olan Darth Vader, filmin ilerleyen serilerinde sıkça öfkeleri ve dürtüleri doğrultusunda hareket ediyor. Büyük Jedi Obi-Wan Kenobi gibi ustaları küçük görme ve idealize etme arasında gidip gelmesi de cabası.

Anakin, güçlü olduğunu farında ve otoriteye karşı problemleri var. Kaldı ki saf bir bir genç olduğundan, kandırılmaya çok müsait; zaten öyle de oluyor. Anakin’den Darth Vader’a dönüşümün kırılma noktalarında, Anakin’in terk edilme ve sevilmeme korkusu tarafından ele geçirildiği görülüyor. Eşi Padme Amidala’yı keybetme korkusu ile yoldan çıkan genç Jedi, Güç’ün ölümü yenebileceğine inandırılarak, Jedi hocalarına ve arkadaşlarına ihanet edebiliyor.

Yine serisinin son üçlemesindeki ilk iki filmde, Anakin’in stresten kaçtığı görülüyor. İlk bölümde annesi Tusken’ler tarafından katledilen Jedi, ikinci bölümde çocuk yaştaki Jedi öğrencilerini katlediyor ve Obi-Wan’ın eşini çalmaya çalıştığı gibi paranoyak bir düşünceye saplanıyor.

Bui ve ekibinin Anakin’de saptadığı son Sınır Kişilik Bozukluğu semptomu ise kimlik sorunu. Anakin karanlık tarafa geçtikten sonra Darth Vader adını alıyor ve psikiyatristler bunun, genç Jedi’ın yaşadığı kimlik problemlerinin en üst noktası olduğunu belirtiyor. Ayrıca, eşinin öldüğünü öğrenen Anakin (artık Darth Vader), o günden sonra eski günlerine dair hiçbir izi üzerinde taşımıyor, tamamen yeni birine dönüşüyor.

Darth Vader olarak geri dönen Anakin de DSM-V kitapçığına göre Sınır Kişilik Bozukluğu özelliklerini taşımaya devam ediyor. Ancak eskisi gibi çekinik olarak değil, tamamen baskın bir şekilde. Aslına bakılırsa, Anakin Darth Vader’a dönüşerek, yürüyen BDP’den hallice oluyor.

Gençler sorunlu Anakin’i kendilerine yakın hissediyor

Fransa Uygulamalı Psikiyatri Araştırmaları ve Çalışmaları Merkezi’nden Dr. Racher Rodgers, Anakin örneğinin, Sınır Kişilik Bozukluğu sorunlarının öğrencilere açıklanmasında ve hastalığın bilinirliğinin artırılmasında çok faydalı olduğu görüşünde.

Rodgers, genç izleyicilerin sorunlu Anakin’i kendilerine yakın görebilecekleri ihtimaline işaret ediyor. Hem Bui, hem de Rodgers, akademik psikiyatri kitabı DSM-IV’te yalnızca yetişkinlerde görüldüğü belirtilen Sınır Kişilik Bozukluğu hastalığının gençler arasında da sıkça görüldüğünü belirtiyor.

Bui, Anakin’in durumunun bariz bir Sınır Kişilik Bozukluğu vakası olduğunu söylüyor. İmparator’un genç Anakin üzerindeki karanlık ve denge bozucu etkileri de, hastalığın daha keskin ve sert bir halde dışa vurulmasını sağlıyor.

Anakin kurtarılabilirdi

Bui, psikoterapinin Anakin’e yardımcı olabileceğini, hatta karanlık tarafa geçmesini engelleyebileceğini düşünüyor. Karanlık tarafından gücünü kullanmayı uyuşturuyu kullanmaya benzeten Bui, “Kendinizi çok iyi hissetirirken, bir yandan da bilincinizi alaşağı ettiği için keşke yapmasaydım dersiniz.” diyor. Filmleri izleyenler, Anakin’de bunu sıkça gördüklerini hatırlayacaklardır.

Son olarak, Anakin’i seven ve destekleyen Qui-Gon Jinn yaşasaydı, belki de Darth Vader hiç var olmazdı düşüncesini aklımızdan çıkaramıyoruz…