Stuff

Özel sektör Ay’a çıkıyor

ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), Ay’da kazı yaparak Helyum 3 ve az bulunan metaller gibi değerli kaynakları çıkarmak isteyen firmalarla görüşmelere başlıyor.

NASA’nın başlattığı program, özel firmaların Ay’da kazı yapmasına olanak tanıyacak. Firmalardan teklif almaya başlayan uzay dairesi, kazananlara Ay’da kazı yapacak robot inşa etme ve robotu kazılarda kullanma kontratı verecek.

ABD Hükümeti, firmaların kazı çalışmalarını maddi olarak desteklemeyecek ancak, NASA yol gösterici rolünü üstlenecek. Ayrıca, kazılardan herhangi bir sonuç çıkmazsa, firmalara herhangi bir geri ödeme yapılmayacak. NASA, firmalardan son teklifleri 17 Mart’ta alacak. Kazananların ne zaman açıklanacağı ise belirtilmiyor.

Birleşmiş Milletler’in 1967 yılında imzaladığı Dış Uzay Antlaşması’na göre, ülkeler Ay üzerinde hak iddia edemiyorlar. NASA’nın özel sektör üzerinden Ay’da ticari kazılar başlatması ve ABD merkezli özel uzay şirketleri yaratması, tartışmalara sebep oluyor.

NASA’nın bu hamlesi tamamen yasal çünkü 1967’de imzalanan antlaşma, yalnızca ülkeleri Ay’ı keşfetmekten ve kaynaklarını elde etmekten alıkoyuyordu. Uzay bilimci profesör Ian Crawford, 1967 antlaşmasının, özel sektörü hesaba katmadığını ve bu alanda yeni ve güçlü bir uluslararası yasa hazırlandığını belirtiyor. Yeni antlaşmanın daha kapsamlı olacağını söyleyen Crawford, bu sefer uzayı keşfetmek isteyen özel sektöre odaklanılacağının altını çizdi.