Sebepleri belli olmasa da İngilizlerin ‘’motosiklet sahibi herkes bir gün Milton Keynes’e gidecektir’’ diye bir sözleri vardır.
Bu sebeplerden bazıları Silverstone yarış pisti ya da bir etkinlik yoksa çevredeki otellerin ucuzluğu olabilir. Fakat Milton Keynes’te o steryotip şakalara sebep olan ‘göbek’lerin bolluğu, iyi bir çift tekerleğe sahip motosikletin varsa hoşuna gidecektir, bu da şehri ziyret etmek için bir sebep olabilir. Şehirde 130 adet göbek var, her 6,15 km2’lik alana bir göbek düşüyor. Dizlerine koruyucu ekipmanlarını geçirip yatarak git, kendini bir yarışta gibi hissedeceksin. Bu retro-fütüro şehre gitmek için bir sebep daha var aslında: İkinci Dünya Savaşı zamanında Bletchley Park’ta konuşlanmış şifre kırıcı takıma ev sahipliği yapması. Milton Keynes, Almanya’nın bombalayabileceği menzilde değildi, burada, Almanya’nın iletişimi matematik dehâlarından oluşan küçük bir ordu tarafından çözülüyordu. Alan Turing de burada çalışmıştı, adını duymuşsundur.
Bletchley Park tesisi ilginç bir yer. Temelde beton odalarda bir kağıt parçasına saatlerce bakan insanlardan oluşuyordu. Tesisin arka tarafında gizlenen bölümde ise çok daha fazla geek alet edavatın olduğu Ulusal Bilgisayar Müzesi var. Neden orada? Çünkü şifre kırma işlemi et beyinlere fazla geliyordu, bu yüzden metal beyinler icât edildi. Bletchley Park’ın en büyük başarımlarından birisi ise Almanya’nın Enigma makinesini kırmaktı. Bu önemli olsa da sadece Alman çavuşları tarafından kullanılıyordu. Alman generalleri ise Lorenz makinesini kullanıyorlardı. O hâlde Lorenz de kırılmalıydı. İngiliz Postanesi’nde çalışan Tommy Flowers isimli mühendisin ekibiyle sabah akşam demeden aylarca çalışarak tasarlayıp ürettiği Colossus isimli makineyle Lorenz de kırılmıştı. Nasıl mı? Söylemem. Söylersem Ulusal Bilgisayar Müzesi’ne gitmezsin. Ama bu gelişme, savaşı az da olsa müttefik kuvvetlerin lehine çevirdi diyebiliriz. Müzede baştan aşağı tekrar inşa edilmiş bir Colossus’tan çok daha fazlası var. Geek’leri baştan çıkaracak Alaaddin’in Eski Bilgisayar Mağarası var: Apple Lisa, Acorn, Oric, Dragon ve 1950’lerin tık tok işleyen fabrika makineleri bile orada. Mekândan ayrılırken kafanda gizli mesajlar, kırılmayan şifreler dönecek. En iyisi de hâlâ o kadar göbeğin konuşlandığı, kimsenin şifresini çözemediği Milton Keynes’te olacaksın…
Makinelerin Savaşı
Heath Robinson
Bletchley’de üretilen ilk şifre kırma makinesi yavaştı ve kullandığı delikli bant çoğu zaman yırtılıyordu. Adını ünlü çizgi film sanatçısından alıyordu. Muhtemelen makine bozulduğunda kulakları çınlamıştır…
Colossus
Yeni model de bant kullansa da, daha hızlı ve optik okuma yapıyor. Hitler’in Lorenz makinesinin 1,6 milyar potansiyel başlama noktası olduğunu düşününce süperdi. Şifreyi günler değil saatler içinde kırıyordu.
WITCH
Şifre kırıcı değil, barış zamanı, 1950’lerde İngiltere, Harwell’deki Atomic Research Center’da tasarlanmış bir bilgisayardı. Müze çalışanları cihazı yeniden canlandırdılar. Garip bir sesi var.