Microsoft, Yahoo, Apple, Twitter, Yahoo ve Facebook ve diğerleri; geçtiğimiz hafta tüm bu teknoloji devlerinin PRISM isimli bir program ile ABD Hükümeti’ne kullanıcı bilgilerini sızdırdığı ortaya çıkmıştı. Önce inkar eden firmalar, ardından tek tek açıklama yaparak programın varlığını kabul ettiler.
ABD Başkanı Barack Obama, eski bir gizli servis çalışanı tarafından basına sızdırılan ABD Ulusal Güvenlik Ajansı’nın (NSA) yürüttüğü, internet izleme ve telefon dinlenemelerine ilişkin programlarının yasalara uygun ve şeffaf olduğunu söyledi.
Obama, G-8 zirvesine katılmak üzere bulunduğu Kuzey İrlanda’da, Kamu Yayın Servisi’nden (PBS) Charlie Rose’a verdiği röportajda, “Bu faaliyetlere ilişkin yetkilendirme gizli olarak yapılmış olsa da bu programlar yasalara uygun ve şeffaftır” dedi.
PRISM ve benzeri programlar, ABD’deki telefon kayıtlarının ve bu ülkedeki internet hizmet servislerinden yararlanan, terörizmle ilişkisi bulunduğundan şüphelenilen yabancıların izlenmesini içeren iki ayrı casusluk programından oluşuyor. Bu programlara ilişkin yetkilendirme, ABD’deki Yabancı İstihbarat İzleme Kanunu (FISA) uyarınca yapılmıştı. Bu konuda denetim yapmak amacıyla ayrıca FISA tarafından gizli bir mahkeme oluşturulmuştu.
Büyük Birader yorumu
Röportajda söz konusu mahkemeden de bahseden Obama, bu mahkemenin, programların şeffaf ve yasalara uygun yürütülmesi amacıyla oluşturulduğnu ifade etti. Bu amaçla ayrıca özel hayatın gizliliği ve temel haklar konularını denetleyecek bir kurul oluşturulduğunu anlatan Obama, “Halka, telefonlarının dinlenmediği , kısa mesajlarının izlenmediği ve e-postalarının bir yerlerdeki bir büyük birader tarafından okunmadığı bir denetim ve dengenin devrede olduğu konusunda teminat verecek yollar bulacağız” dedi.
Her şey yasalara uygun
Obama, söz konusu açıklamayı, ABD’nin casusluk programları hakkındaki bilgileri Guardian ve Washignton Post gazetelerine sızdırarak söz konusu faaliyetlerin açığa çıkmasını sağlayan eski NSA sistem analizcisi Edward Snowden’in Guardian gazetesine internet sitesine bıraktığı mesajın ardından yaptı.
ABD Kongresi üyeleri ve yetkililerinin, veri toplama programlarının başarısını abarttıklarını öne süren Snowden, örneğin bu sayede 2009’da New York metrosunu bombalı saldırı planı yaparken yakalanan Najibullah Zazi’nin daha dar kapsamlı ve hedef odaklı bir izleme programıyla da yakalanabileceğini savunmuştu.
Programların terörizme karşı yasal araçlar olduğu ve terörle bağlantısı olmayanlar için rahatsızlık verici hiç bir yönünün bulunmadığına ilişkin görüşlerini tekrarlayan Obama, bu konuyu, özel hayatın gizliliği ve temel hakların korunmasını denetlemek amacıyla oluşturduğu kurulda görüşmeyi ümit ettiğini dile getirdi. Obama, “Kendileriyle görüşeceğim. Yapmak istediğim, sadece bu programlara ilişkin değil, veri ve geniş çaplı veri demetlerine ilişkin genel sorun konusunda ulusal çapta bir söyleşi hazırlamak ve yapılandırmak olacak. Çünkü bu sadece devlet oluşumlarıyla sınırlı olmayacak” dedi.
Associated Press’e konuşan üst düzey bir ABD’li yetkili de, Obama’nın bu amaçla gelecek günlerde yeni özel hayatın gizliliğ ve temel hakların korunması amacıyla oluşturduğu kurul ile bir araya geleceğini belirtti.